تبعات دروغ به كودك/لزوم آگاهي والدين/زمان پاسخگويي
تبعات دروغ به كودك
به گفته وي والدين بايد به خاطر داشته باشند هيچ‌گاه نبايد در هيچ مقطع سني به كودكان پاسخ غلط داده شود. در دوران كودكي، فرزندان ما بسيار زودباور هستند. اگر به آنها گفته شود شما را از بيمارستان خريده‌ايم يا خدا شما را از آسمان براي ما فرستاده است و ... به احتمال زياد باور مي‌كنند و در خيالپردازي‌ها و فانتزي‌گري‌هايشان به كار مي‌برند اما آنها به طور مسلم با بزرگ تر شدن خود پي به نادرستي اين اطلاعات مي‌برند و حكم صادر مي‌كنند: «پدر و مادر من دروغ گفته‌اند، در نتيجه پدر و مادر من دروغگو هستند بنابراين مي‌توانند دروغ‌هاي ديگري هم بگويند و اتفاقا به خاطر اين كه مي‌توانند دوباره دروغ بگويند پس غيرقابل اعتماد هستند. پس من بعد از اين مشكلات و سوالاتم را با آنها در ميان نخواهم گذاشت.»
همان طور كه در اين نتيجه‌گيري‌هاي سلسله‌اي مي‌بينيد موضوع جدي‌تر از آن است كه تصور مي‌كنيم. يك دروغ به نظر مصلحتي كه شايد اهميت چنداني براي والدين نداشته باشد در درازمدت مي‌تواند ريشه جدايي فرزند از كانون خانواده باشد.
چرا مسائل جنسي به تابو تبديل مي‌شود؟
آموزش و راهنمايي در دوره بلوغ اهميت بسيار زيادي دارد. واقعا والدين بايد به ضرورت اين راهنمايي‌ها پي ببرند و تغييرات جسمي و ذهني دوره بلوغ را در فضايي مثبت و با ادبياتي صحيح براي فرزندانشان شرح دهند.
چه اشكالي دارد والدين ما ورود فرزندشان از دوره كودكي به دوره نوجواني و جواني را به او تبريك بگويند. نكته مهمي كه والدين بايد به آن توجه كنند اين است كه اگر واقعا پاسخي به پرسش‌ها و ابهامات فرزندشان ندارند او را نزد مشاور و روان‌شناس ببرند.
خيلي مهم است كه در اين دوره فرزند ما آگاهي‌هاي صحيحي درباره مسائل جنسي داشته باشد تا آنها به تابويي در ذهن او تبديل نشوند وگرنه دريافت نكردن اطلاعات درست مي‌تواند تاثير منفي در زندگي زناشويي او داشته باشد از طرفي به تحريك كنجكاوي‌هاي او در دوره كودكي نيز منجر مي‌شود.
نيازي به بازگويي جزييات نيست
دكتر ابراهيمي مقدم دراين باره مي‌افزايد: والدين بايد درباره توضيحات و رفتارهاي جنسي‌شان بسيار محتاطانه عمل كنند. متاسفانه بعضي والدين از آن طرف بام مي‌افتند و توضيحاتي مي‌دهند كه نيازي به آن حجم از ورود به جزييات نيست.
اين مساله درباره رفتارهاي جنسي والدين نيز صدق مي‌كند كه به هيچ عنوان نبايد در حضور كودك انجام شود؛ البته اين سخن به آن معنا نيست كه والدين به همديگر ابراز علاقه و عاطفه نكنند. اتفاقا كودك در خانواده ابراز علاقه به همسر را از والدينش ياد مي‌گيرد، چرا كه دوست داشتن، اكتسابي و ياد گرفتني است و اگر فرد در خانواده دوست داشتن را ياد نگيرد در آينده نيز نخواهد توانست همسرش را دوست داشته باشد، همچنان كه بسياري از زوج‌ها حتي در بيان نيازها و خواسته‌هاي خود با هم مشكل دارند.
به عنوان مثال واقعا نمي‌توانند وقتي باهم حرف مي‌زنند از كلمات محبت‌آميز و زيبا استفاه كنند، در عوض موجي از توهين در گفتگوهايشان رد و بدل مي‌شود.
لزوم آگاهي والدين به دوره‌هاي رشد
وي مي‌گويد: قبول داريم كه پاسخ به پرسش‌هاي جنسي كودك و نوجوان تا اندازه‌اي دشوار است، اما تجربيات موجود نشان مي‌دهد والدين مي‌توانند با پاسخ‌هاي درست خود به كودك كمك كنند سريع‌تر و سالم‌تر به آگاهي‌هاي جنسي برسد. به عنوان مثال كودكان نوپا وقتي برهنه هستند بيشتر بدن خود را لمس مي‌كنند. در اين مرحله از تكامل، آنها از برهنه بودن خود هيچ شرم و حيايي ندارند.
واكنش والدين نيز در اين مرحله بايد پذيرش اين رفتارهاي كودكانه باشد. والدين بيهوده دست و پايشان را گم نكنند و نترسند. كودك در اين مرحله نه تفكر جنسي دارد و نه به رشد هورمون‌هاي جنسي رسيده است. فكر نكنيد كه كودك با لمس بدن خود احساس‌هاي جنسي پيدا مي‌كند. البته به رفتارهاي كودك كه ممكن است به زياده روي منجر شود، محتاط باشيم.
مثال‌هايي براي پرسش‌هاي كودكان
والدين بتدريج مي‌توانند از كلمات واقعي و صحيح براي بيان بخش‌هايي از بدن استفاده كنند. بسته به اين كه كودك چند سال دارد مي‌توان به او گفت مثلا يكي از تفاوت‌هاي دختر با پسر اين است كه در شكم دخترها دو كيسه كوچك وجود دارد كه پسرها آن را ندارند. فرزند شما بعدها كه بزرگ مي‌شود مي‌بيند شما درست گفته‌ايد.
مي‌توانيد به فرزندتان بگوييد كودك از يك تخم كوچك در شكم مادر رشد مي‌كند. در اينجا مادر به شكم خود اشاره كند. بعدها هم كه كودك بزرگ مي‌شود مي‌بيند شما دروغ نگفته‌ايد. هيچ لزومي ندارد كه به كودكان درباره اعمال جنسي چيزي گفته شود. مي‌توانيد بگوييد وقتي يك زن و مرد با هم ازدواج مي‌كنند خداوند اراده مي‌كند آنها صاحب فرزند شوند. بسياري از كودكان زير 6 سال اين پاسخ را مي‌پذيرند، وقتي هم كه بزرگ شدند متوجه مي‌شوند شما دروغ نگفته‌ايد.
زمان پاسخگويي
ازسوي ديگر پزشكان متخصص معتقدند وقتي والدين به پرسش‌هاي كودكانشان اهميت مي‌دهند و پاسخ‌هاي سنجيده‌اي براي ابهام‌هاي آنها دارند، ذهن فرزندانشان به سمت آرامش سوق مي‌يابد، در صورتي كه فرار از سوال يا پاسخ‌هاي فانتزي ذهن كودك را بيشتر درگير موضوع مي‌كند.
فراموش نكنيد صحبت درباره اين موضوع تنها زماني بايد باشد كه كودك كنجكاوي نشان مي‌دهد يا سوالاتش را مي‌پرسد، بنابراين وقتي كودك سوالي درباره مسائل جنسي نمي‌پرسد نيازي به توضيح دادن نيست.
البته اگر احساس كرديد كودك يا نوجوان شما به مرحله‌اي از رشد رسيده كه بايد سوالاتي در اين باره بپرسد، اما چيزي را مطرح نمي‌كند مي‌توانيد به بهانه‌هاي ديگري او را نزد يك روان‌شناس يا مشاور ببريد. (البته پيش از مراجعه حتما موضوع را با مشاور يا روان‌شناس در ميان بگذاريد.) روان‌شناس بخوبي مي‌تواند پل‌هاي مورد نظر را برقرار و مطالب مورد نياز را به نوجوان شما منتقل كند. شكوفه شيباني به نقل از سايت جام جم ٥/٧/١٣٨٧
به گفته وي والدين بايد به خاطر داشته باشند هيچ‌گاه نبايد در هيچ مقطع سني به كودكان پاسخ غلط داده شود. در دوران كودكي، فرزندان ما بسيار زودباور هستند. اگر به آنها گفته شود شما را از بيمارستان خريده‌ايم يا خدا شما را از آسمان براي ما فرستاده است و ... به احتمال زياد باور مي‌كنند و در خيالپردازي‌ها و فانتزي‌گري‌هايشان به كار مي‌برند اما آنها به طور مسلم با بزرگ تر شدن خود پي به نادرستي اين اطلاعات مي‌برند و حكم صادر مي‌كنند: «پدر و مادر من دروغ گفته‌اند، در نتيجه پدر و مادر من دروغگو هستند بنابراين مي‌توانند دروغ‌هاي ديگري هم بگويند و اتفاقا به خاطر اين كه مي‌توانند دوباره دروغ بگويند پس غيرقابل اعتماد هستند. پس من بعد از اين مشكلات و سوالاتم را با آنها در ميان نخواهم گذاشت.»
همان طور كه در اين نتيجه‌گيري‌هاي سلسله‌اي مي‌بينيد موضوع جدي‌تر از آن است كه تصور مي‌كنيم. يك دروغ به نظر مصلحتي كه شايد اهميت چنداني براي والدين نداشته باشد در درازمدت مي‌تواند ريشه جدايي فرزند از كانون خانواده باشد.
چرا مسائل جنسي به تابو تبديل مي‌شود؟
آموزش و راهنمايي در دوره بلوغ اهميت بسيار زيادي دارد. واقعا والدين بايد به ضرورت اين راهنمايي‌ها پي ببرند و تغييرات جسمي و ذهني دوره بلوغ را در فضايي مثبت و با ادبياتي صحيح براي فرزندانشان شرح دهند.
چه اشكالي دارد والدين ما ورود فرزندشان از دوره كودكي به دوره نوجواني و جواني را به او تبريك بگويند. نكته مهمي كه والدين بايد به آن توجه كنند اين است كه اگر واقعا پاسخي به پرسش‌ها و ابهامات فرزندشان ندارند او را نزد مشاور و روان‌شناس ببرند.
خيلي مهم است كه در اين دوره فرزند ما آگاهي‌هاي صحيحي درباره مسائل جنسي داشته باشد تا آنها به تابويي در ذهن او تبديل نشوند وگرنه دريافت نكردن اطلاعات درست مي‌تواند تاثير منفي در زندگي زناشويي او داشته باشد از طرفي به تحريك كنجكاوي‌هاي او در دوره كودكي نيز منجر مي‌شود.
نيازي به بازگويي جزييات نيست
دكتر ابراهيمي مقدم دراين باره مي‌افزايد: والدين بايد درباره توضيحات و رفتارهاي جنسي‌شان بسيار محتاطانه عمل كنند. متاسفانه بعضي والدين از آن طرف بام مي‌افتند و توضيحاتي مي‌دهند كه نيازي به آن حجم از ورود به جزييات نيست.
اين مساله درباره رفتارهاي جنسي والدين نيز صدق مي‌كند كه به هيچ عنوان نبايد در حضور كودك انجام شود؛ البته اين سخن به آن معنا نيست كه والدين به همديگر ابراز علاقه و عاطفه نكنند. اتفاقا كودك در خانواده ابراز علاقه به همسر را از والدينش ياد مي‌گيرد، چرا كه دوست داشتن، اكتسابي و ياد گرفتني است و اگر فرد در خانواده دوست داشتن را ياد نگيرد در آينده نيز نخواهد توانست همسرش را دوست داشته باشد، همچنان كه بسياري از زوج‌ها حتي در بيان نيازها و خواسته‌هاي خود با هم مشكل دارند.
به عنوان مثال واقعا نمي‌توانند وقتي باهم حرف مي‌زنند از كلمات محبت‌آميز و زيبا استفاه كنند، در عوض موجي از توهين در گفتگوهايشان رد و بدل مي‌شود.
لزوم آگاهي والدين به دوره‌هاي رشد
وي مي‌گويد: قبول داريم كه پاسخ به پرسش‌هاي جنسي كودك و نوجوان تا اندازه‌اي دشوار است، اما تجربيات موجود نشان مي‌دهد والدين مي‌توانند با پاسخ‌هاي درست خود به كودك كمك كنند سريع‌تر و سالم‌تر به آگاهي‌هاي جنسي برسد. به عنوان مثال كودكان نوپا وقتي برهنه هستند بيشتر بدن خود را لمس مي‌كنند. در اين مرحله از تكامل، آنها از برهنه بودن خود هيچ شرم و حيايي ندارند.
واكنش والدين نيز در اين مرحله بايد پذيرش اين رفتارهاي كودكانه باشد. والدين بيهوده دست و پايشان را گم نكنند و نترسند. كودك در اين مرحله نه تفكر جنسي دارد و نه به رشد هورمون‌هاي جنسي رسيده است. فكر نكنيد كه كودك با لمس بدن خود احساس‌هاي جنسي پيدا مي‌كند. البته به رفتارهاي كودك كه ممكن است به زياده روي منجر شود، محتاط باشيم.
مثال‌هايي براي پرسش‌هاي كودكان
والدين بتدريج مي‌توانند از كلمات واقعي و صحيح براي بيان بخش‌هايي از بدن استفاده كنند. بسته به اين كه كودك چند سال دارد مي‌توان به او گفت مثلا يكي از تفاوت‌هاي دختر با پسر اين است كه در شكم دخترها دو كيسه كوچك وجود دارد كه پسرها آن را ندارند. فرزند شما بعدها كه بزرگ مي‌شود مي‌بيند شما درست گفته‌ايد.
مي‌توانيد به فرزندتان بگوييد كودك از يك تخم كوچك در شكم مادر رشد مي‌كند. در اينجا مادر به شكم خود اشاره كند. بعدها هم كه كودك بزرگ مي‌شود مي‌بيند شما دروغ نگفته‌ايد. هيچ لزومي ندارد كه به كودكان درباره اعمال جنسي چيزي گفته شود. مي‌توانيد بگوييد وقتي يك زن و مرد با هم ازدواج مي‌كنند خداوند اراده مي‌كند آنها صاحب فرزند شوند. بسياري از كودكان زير 6 سال اين پاسخ را مي‌پذيرند، وقتي هم كه بزرگ شدند متوجه مي‌شوند شما دروغ نگفته‌ايد.
زمان پاسخگويي
ازسوي ديگر پزشكان متخصص معتقدند وقتي والدين به پرسش‌هاي كودكانشان اهميت مي‌دهند و پاسخ‌هاي سنجيده‌اي براي ابهام‌هاي آنها دارند، ذهن فرزندانشان به سمت آرامش سوق مي‌يابد، در صورتي كه فرار از سوال يا پاسخ‌هاي فانتزي ذهن كودك را بيشتر درگير موضوع مي‌كند.
فراموش نكنيد صحبت درباره اين موضوع تنها زماني بايد باشد كه كودك كنجكاوي نشان مي‌دهد يا سوالاتش را مي‌پرسد، بنابراين وقتي كودك سوالي درباره مسائل جنسي نمي‌پرسد نيازي به توضيح دادن نيست.
البته اگر احساس كرديد كودك يا نوجوان شما به مرحله‌اي از رشد رسيده كه بايد سوالاتي در اين باره بپرسد، اما چيزي را مطرح نمي‌كند مي‌توانيد به بهانه‌هاي ديگري او را نزد يك روان‌شناس يا مشاور ببريد. (البته پيش از مراجعه حتما موضوع را با مشاور يا روان‌شناس در ميان بگذاريد.) روان‌شناس بخوبي مي‌تواند پل‌هاي مورد نظر را برقرار و مطالب مورد نياز را به نوجوان شما منتقل كند. شكوفه شيباني به نقل از سايت جام جم ٥/٧/١٣٨٧
منبع :حمید رضا ترکمندی سایت زیباوب
+ نوشته شده در یکشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۰ ساعت توسط رحمت اسماعیل زاده
|
